گەرمی

لە تێرمۆدینامیک، گەرمی وزەی گوازراوەیە لە شتێکەوە بۆ شتێک یان لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی تر، لە درێژەی کارلێکردنە گەرمییەکان. گواستنەوەی گەرمی لە ڕێگای جۆراوجۆر وەکوو: توانای گەیاندنی گرمی، تیشکدان، دیاریدە، لێکخشان، ڕوو دەدا. گەرمی یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی سیستم یان شتێک نییە، بەڵکوو زۆرتر پەیوەندی بە جۆرێک کردەوە ھەیە، و لەگەڵ سووڕی گەرمی و گواستنەوەی گەرمی ھاو مانایە.

گەرمی وەدی ھاوتوو لە کردەوە ناوکییەکانی خۆر کە لە ڕێگای شەپۆلە کارۆموگناتیسییەکان دەگاتە سەر زەوی و ژیان بۆ گیانداران دەستەبەر دەکا

نیوەی یەکەمی سەدەی نۆزدەیەم، پێشکەوتێکی زۆری لەبارەی چۆنیەتی و ناوەڕۆکی بابەتی گەرمی دەستکەوت، لەبەروەی کۆتایی سەدەی ھەژدەیەم شۆڕشی پیشەسازی لە ئەمریکا و ئەورووپا زیادی کرد.

جەیمز کلێرک ماکسۆل یەکێک لەو زانایانە بوو کە لە کتێبەکەی (تیۆری گەرمی) لە ساڵی ١٨٧١ نووسیویەتی گەرمی پەیوەندی بە جوولەی شتەکان ھەیە و پێڕستی بۆ دانا.